Σάββατο 30 Απριλίου 2016

σέρρα: Η ψυχή του Πόντου-Γιάννης Καλπούζος

     «σέρρα: Η ψυχή του Πόντου», το νέο βιβλίο του λογοτέχνη Γιάννη Καλπούζου που, μεταξύ άλλων, η Ιστορία τα διδάγματα και η συγκίνηση που περικλείεται στις 630 σελίδες του πρωταγωνιστούν και καθηλώνουν τον κάθε αναγνώστη! Και όχι μόνο αυτό(!), αλλά τον κάνουν τμήμα της ιστορίας των πρωταγωνιστών, του Γαληνού, της Φιλάνθης και της Ταλίν, αλλά κυρίως της αιματοβαμμένης Τραπεζούντας και του Πόντουτον κάνουν να αποτελέσει και ο ίδιος μέρος του μωσαϊκού της εποχής που τόσο περίτεχνα η πένα του ξεχωριστού Γιάννη Καλπούζου συνθέτει και μας παρουσιάζει στο αριστουργηματικό αυτό βιβλίο.
       Η πρώτη ψηφίδα που τοποθετεί ο άξιος εκπρόσωπος του ιστορικού μυθιστορήματος απεικονίζει την αναγκαστική μετακίνηση των Αρμενίων από την Τραπεζούντα κατά την διάρκεια του Α’ Παγκοσμίου πολέμου το 1915. Τότε η Ταλίν, η δεκαπεντάχρονη Αρμένισσα, θα προστρέξει μετά από την αποτυχημένη προσπάθεια της μητέρας της Σάρα να την παραδώσει στην Μητρόπολη ώστε να την προστατεύσει από τις κακουχίες του εκτοπισμού και τις ορέξεις του Τούρκου χωροφύλακα Χαμζά Χαφίζ, στο αρχοντικού του Γαληνού Φιλονίκη, του εργοδότη της μητέρας της. Ο Γαληνός μόλις αντικρίζει το βλέμμα της που βυθίζεται στο δικό του ωσάν το πρόσφορο στο κρασί της μεταλαβιάς φλέγεται αμέσως το κορμί και η ψυχή του από ένα πρωτόγνωρο για αυτόν συναίσθημα: τον έρωτα. Όσο σφοδρή όμως και αν είναι η επίθεση Του στην καρδιά και το σώμα του ήρωα μας, ο Γαληνός, που είναι ένας νέος με αρχές και ιδανικά, δίνει εν τέλει τον πρώτο λόγο στην λογική και όχι στο συναίσθημα αποφασίζοντας τελικά να τηρήσει την υπόσχεση που είχε δώσει στην αρραβωνιαστικιά του την Φιλάνθη, η οποία και περιμένει καρτερικά και με μεγάλη αγωνία για το τι θα της επιφυλάξει το μέλλον με τον Γαληνό, έναν άνθρωπο που ελάχιστα γνωρίζει, να παντρευτούν τον χειμώνα του 1915. 
       Στους επόμενους μήνες, στα επόμενα χρόνια το μωσαϊκό της ζωής τους θα χρωματιστεί με τα χρώματα της Ιστορίας: Ρώσοι κατακτητές, Οθωμανοί κατακτητές, το όραμα της Ποντιακής Δημοκρατίας, αντάρτικο, Κεμαλιστές, τάγματα εργασίας, εκτοπισμοί, επαναπατρισμοί, εξορίες, Σταλινισμός, γκούλαγκ, ανατροπές…. καθώς και μ' αυτά που απεικονίζουν την γνήσια αγάπη….

    Κλείνοντας το βιβλίο πήρα μαζί μου τόσες εικόνες όπως τον χορό σέρρα-πυρρίχιο που χόρεψαν οι αντάρτες, ο αδελφός του Γαληνού, ο Νικηφόρος και ο πάππους Φάνης, όπου το κάθε βήμα τους κουβαλούσε λεβεντιά περηφάνια ενώ παράλληλα προοικονομούσε τα βάσανα, τους αγώνες και το αίμα που έχυνε και θα συνέχιζε να χύνει το ελληνικό στοιχείο του Πόντου στο βωμό των ιμπεριαλιστικών στόχων των αφεντάδων του κόσμου -την συγκεκριμένη σκηνή την διάβασα τρεις φορές. και τις τρεις φορές ένιωσα την ίδια συγκίνηση. ένιωσα πως ήμουν κάπου εκεί και κροτάλιζα μαζί με τους θεατές τα λιθάρια, τα πιάτα και ό,τι άλλο παρήγαγε τον ήχο που μαζί με την λύρα και τα υπόλοιπα μουσικά όργανα συνόδευαν τους χορευτές του μυσταγωγικού αυτού χορού!- , τον συγκινητικό αποχαιρετισμό του Γαληνού και της Ταλίν, τις πορείες των εκτοπισμένων στις οποίες ο Θάνατος έπαιζε τον κύριο ρόλο στο δράμα των πεζοπόρων, τις άθλιες συνθήκες που βρήκαν στους τόπους της αναγκαστικής τους μετακίνησης με την φτώχεια, την πείνα και τον ξεπεσμό να κυριαρχεί, τις βιαιοπραγίες των Νεότουρκων καθώς και αυτές που αναφέρονται στα κολαστήρια των στρατοπέδων καταναγκαστικής εργασίας στα αφιλόξενα μέρη της Σιβηρίας. 
      Στις 630 σελίδες του η γνήσια λογοτεχνική πένα του Γιάννη Καλπούζου, οι ήρωες και τα συναισθήματα που αυτοί μου γέννησαν, η ανατρεπτική πλοκή, με μεγαλύτερη όλων τον ίδιο τον αφηγητή(!), τα διδάγματα και οι στοχασμοί για τις αρετές της ζωής που εμπνευσμένα ο συγγραφέας ανοίγει με ένα από αυτούς το κάθε κεφάλαιο του κειμένου, η ποιητική-λυρική γραφή με τις περιγραφές και τις παρομοιώσεις που αγγίζουν αλλά κυρίως η Ιστορία του αιματοβαμμένου Πόντου με έκαναν να γίνω κοινωνός του βιβλίου βιώνοντας την κάθε λέξη του.
     Το «σέρρα: Η ψυχή του Πόντου» είναι αναμφίβολα ένα Ευαγγέλιο της Ιστορία του Πόντου, ένα Ευαγγέλιο της Ιστορίας μας! Ένα Ευαγγέλιο στο οποίο οι Ιούδες που μιλούν για Εθνοκάθαρση και όχι Γενοκτονία των Ποντίων αποκαλύπτονται μπρος στην δύναμη της ιστορικής αλήθειας.
        Διαβάστε το…! Επιβάλλεται να το διαβάσετε!

      Συγχαρητήρια στον συγγραφέα και ένα μεγάλο ευχαριστώ για το ξεχωριστό ταξίδι που μου χάρισε η πένα του!




Στοιχεία Βιβλίου:
Τίτλος: Σέρρα:η ψυχή του Πόντου
Συγγραφέας: Γιάννης Καλπούζος
Εκδ.: Ψυχογιός
Ημερ.Εκδ.: 07/04/2016 
Σελ.:640





Η αγαπημένη μου σκηνή:

«Αργά, κοφτά, ξεκίνησε η μουσική και κατόπιν όλο να ταχύνεται ο ρυθμός, να ξαναπέφτει, και πάλι ογλήγορος. Ταίριαζαν οι βηματισμοί τους με το άγριο των βουνών, το άγριο της ζωής τους και με τα πολεμικά τεχνάσματα που παρίστανε ο αρχαίος Πυρρίχιος χορός. Επίθεση, άμυνα, παραφύλαξη, απειλή, οπισθοχώρηση, ελιγμό, κάλυψη, όλα τα περιέκλειε ο χορός τους. Όμως δεν ήταν μόνο τούτα. Έσφιγγαν τα χέρια τους, καθώς δένουν τα κλωνάρια στον κορμό, σ’ ένα αντάμωμα συντρόφων, ζωντανών και αποθαμένων. Κι έσκαβαν με τις μπότες τη γης, θαρρείς κράζοντάς της ότι την πατούν και συγχρόνως σάμπως ν’ αφουγκράζονται όσους τους φώναζαν από κάτω, γενιές και γενιές πρωτύτερες.
Χόρευαν κι έδειχναν να υπερίπτανται του κόσμου. Να κάθεται ο Θεός μέσα στον άνθρωπο κι ο άνθρωπος ν’ αρπάζεται απ’ τον Θεό. Το φέγγος και η σκοτεινιά να εναλλάσσονται στα πρόσωπά τους, φωτοσκότεινοι, ίδιο το στάλαμα της ζωής. Να ζυμώνεται το κορμί, να τσακίζει, να λύνεται και να ξαναδένεται. Ν’ αναπαύεται η ψυχή κάπου στα σύγνεφα, να λυτρώνεται κι ευθύς να τρομάζει. Τη μια να τους τραβά το χώμα, την άλλη να υψώνονται όπως ο Ανταίος. Να πυρακτώνεται ο νους και να βογκά ο τόπος απ’ τους γδούπους, να τρέμει απ’ την παλικαριά και την αποκοτιά τους. Να χτυπούν τα γόνατα καταγής και πάλι να στυλώνονται ορθοί. Να κατέχουν ότι παρέκει καρτερά ο θάνατος και να τον περιγελούν.
Αντάρα και καταχνιά να θολώνει το βλέμμα τους, μα και να σκιρτά στα λοξοκοιτάγματά τους γλυκάδα αντρίκεια. Ν’ αποζητούν στων γυναικών τα μάτια το λίγωμα, το παίνεμα, της σάρκας και της καρδιάς το φούντωμα. Δαιμονική δύναμη, αφιονισμένη, φαινόταν να ρίχνεται καταπάνω τους ή να εφορμά από μέσα τους. Έβγαζαν και κραυγές άναρθρες απ’ τα στόματά τους και πότε πότε φώναζαν «Όι!» «Όι!», σαν να νογούσαν ότι δεν τους βοηθά η γλώσσα να τα παραστήσουν όλα τούτα με λόγια κι επιστράτευαν το κορμί να τα συλλαβίσει.
Ξεσήκωσαν τον κόσμο με τον λεβέντικο χορό τους, όμως κανείς δε δέθηκε μαζί τους. Έτσι απαιτούσε το έθιμο αλλά κι από σεβασμό μην ταράξουν το ξεπέταγμα και το βύθισμα, την αναλαμπή και το νύχτωμά τους. Πήραν μονάχα οι θεατές να κροταλίζουν λιθάρια, ξύλινα κι τσίγκινα πιάτα και κουτάλια, θαρρείς και γνώριζαν τις συνήθειες των αρχαίων Ελλήνων.»


Δήμητρα Κωλέτη

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου