Δευτέρα 30 Απριλίου 2018

Γινάτι. Ο σοφός της λίμνης-Γιάννης Καλπούζος

     Με φόντο την επιβλητική λίμνη των Ιωαννίνων, το γινάτι του πάθους, του έρωτα, της ζήλιας, το κακό μα και το καλό γινάτι, όπως εύστοχα διαχωρίζει και προσδιορίζει ο σιορ Δονάτος, ο ένας εκ των βασικών ηρώων του Γιάννη Καλπούζου, παίρνει το πάνω χέρι στις ζωές των ηρώων σεργιανίζοντάς μας έτσι σε μια μυθοπλασία γεμάτη έρωτα, ποιητική χροιά, χιούμορ –αυτό το ιδιαίτερο χιούμορ που συναντάμε στην πένα του συγγραφέα! Ένα χιούμορ που κρύβει μια φιλοσοφημένη στάση για την ζωή- μίσος, ραδιουργίες, ενέργειες που το θυμικό κυριαρχεί, όπως η εκδίκηση, μα κυρίως μας σεργιανά στην Ιστορία και στα ηθογραφικά στοιχεία των Ιωαννίνων του 20ου αιώνα. 

     Ο Ζώτος το 1917 μετά από ένα φονικό, μια αυτοχειρία, την σπίλωση του ονόματος της μητέρας του καθώς και υπό τον φόβο βεντέτας φεύγει από το χωριό του και μετακομίζει στην πόλη των Ιωαννίνων, όπου εκείνη την εποχή βρίσκεται υπό ιταλική κατοχή. Στα Γιάννενα θα γνωρίσει την φιλία στα πρόσωπα του Βιργίλη, του Γκίνη και του σιορ Δονάτου, οι ορμήνιες του οποίου θα γίνουν για τον Ζώτο μα κι για εμάς μαθήματα ζωής, την μοχθηρία του εμπειρικού γιατρού Μάργαζη και του πανούργου παπα-Λέρα καθώς και την εκδικητικότητα της εμμονικής (αν και στο τέλος δικαιολογείται ο χαρακτήρας και κάποιες από τις πράξεις της) Σαραλίν.  Το μεγαλύτερο όμως συναπάντημά του θα είναι με τον έρωτα, ένα συναίσθημα που κατακλύζει το είναι του όταν αντικρίζει την Τουρκογιαννιώτισσα Χαβαή. 
     Όσο τα χρόνια θα περνούν, η κρυφή αλληλογραφία που θα αναπτύξουν, οι καντάδες και τα τυχαία, για τους τρίτους συναπαντήματα, όλο και θα θεριεύουν τον έρωτα του για εκείνη. Μαζί μ’αυτόν όμως θεριεύουν και τα κοινωνικοπολιτικά γεγονότα των Ιωαννίνων και της Ελλάδας: η ληστοκρατία στην Ήπείρο όπου οι λήσταρχοι και οι συμμορίες που οργάνωναν έχοντας κίνητρο τα λύτρα και τον πλουτισμό, μεταξύ των άλλων παρανομιών τους, απήγαγαν εύπορους, η απαγωγή των οποίων δε είχε πάντα αίσιο τέλος, η προσπάθεια δημιουργίας Βλάχικου Πριγκιπάτου, ο Διχασμός, η Μικρασιατική εκστρατεία και η Ανταλλαγή των πληθυσμών. 

Τρίτη 10 Απριλίου 2018

Γυναίκες της μικρής πατρίδας-Θοδωρής Παπαθεοδώρου

     Αρετή και Φωτεινη, γυναίκες της Μακεδονίας, γυναίκες για την Μακεδονία, γυναίκες που μας μιλούν με θάρρος, τόλμη, ήθος και ψυχή για την σκλάβα Μακεδονία και τον Αγώνα της για την λευτεριά, έναν αγώνα που οι χειρισμοί των πολιτικών φοβούμαι πως θυσιάζεται στον βωμό της εξουσίας και της ψηφοθηρίας της...

  Ο αγαπημένος συγγραφέας Θοδωρής Παπαθεοδώρου, μετά από την εξιστόρηση του Εμφυλίου με τις Κόρες και τις Μάνες της λησμονιάς και της άδειας αγκαλιάς αντίστοιχα καθώς και των πέτρινων χρόνων της Χούντας των Συνταγματαρχών μέσα από τις σελίδες της εξαιρετικής διλογίας «Ζωές του Φθινοπώρου», στο νέο του πόνημα, στις «Γυναίκες της μικρής πατρίδας» μας ταξιδεύει με την βοήθεια των ηρώων του στη Μακεδονική γη και στον Αγώνα της, με τα καμένα χωριά, τις βιαιοπραγίες και τις αιματηρές προσπάθειες προσάρτησης τους στην Εξαρχία να πρωταγωνιστούν και να στέκουν τροχοπέδη στην ζωή των ηρώων και του Ελληνισμού.

     Μετά τα όμορφα λόγια της εισαγωγής: ...αγαπώ απλώς την πατρίδα και... περηφάνια νιώθω γι' αυτή και βαθύ σεβασμό για τη λαμπρή Ιστορία της. Γιατί τούτα τα σύνορα, όπου δεκάδες χιλιάδες πρόγονοί μας έχασαν το αίμα τους για να τα υπερασπιστούν, τούτο το κομμάτι γης που ονομάζουμε πατρίδα δεν είναι μια λέξη χωρίς ουσία, δεν είναι κούφιος λόγος. Αν αμφιβάλλετε, ρωτήστε έναν άνθρωπο που δεν έχει..., η ιστορία ξεκινά με το πρώτο κεφάλαιο να μας συστήνει τους ήρωες τοποθετώντας τους στο λυκαυγές του 19ου αιώνα και να φτάνει σιγά σιγά έως και τα αιματηρά γεγονότα του 1903...

     Με την Αρετή να έρχεται στη ζωή και να εγκαταλείπεται στο βρεφοκομείο Αθηνών, να ζει τα πρώτα τέσσερα χρόνια της ζωής της στο ψυχρό περιβάλλον του ορφανοτροφείου και να υιοθετείται εν τέλει από την Καλλιόπη Λάσκαρη, την θεία του Ίωνα Δραγούμη, του ανθρώπου που της εμφυσεί την αγάπη για την πατρίδα, τα ιδανικά, τις αξίες καθώς και την λευτεριά των αλύτρωτων εδαφών της. Η γαλούχηση του ξαδέρφου της θα την κάνει λοιπόν να γίνει κι εκείνη ενεργό μέλος του Μακεδονικού Αγώνα, μιας κι όταν ο φιλόπατρις και διορατικός Ίων Δραγούμης θα την καλέσει να ανέβει στη πολύπαθη μακεδονική γη και να διδάξει, ούσα διδασκάλισσα, την ελληνική γλώσσα σε σχολεία και χωριά που η Εξαρχία πνίγει στο αίμα, η Αρετή θα αφήσει χωρίς δεύτερη σκέψη τις ανέσεις που της παρέχει η οικογένειά της και η Αθήνα των περιπάτων και των κοσμικών και φιλανθρωπικών εκδηλώσεων και θα αναλάβει τον σπουδαίο ρόλο να μεταλαμπαδεύσει στα φοβισμένα μα διψασμένα για μάθηση Μακεδονόπουλα, την γνώση της ελληνικής παιδείας...
     Με την Φωτεινή να μεγαλώνει στην Ανατολική Ρωμυλία, να παίρνει τα ηνία του νοικοκυριού μετά τον θάνατο της μητέρας της, να μεγαλώνει με αγάπη τον μικρό της αδερφό μαζί με τον γιατρό πατέρα της που της παραδίδει τις γνώσεις και την αγάπη για την ιατρική και την φροντίδα όσων υποφέρουν. Οι βιαιοπραγίες όμως των Βούλγαρων θα αναγκάσει την τριμελή οικογένεια να εγκαταλείψει την Φιλιππούπολη το 1897 και να εγκατασταθεί στην Θεσσαλονίκη. Στο δρόμο του ξεριζωμού η νεαρή Φωτεινή θα χάσει τον αδερφό της και μαζί του την όποια αθωότητα της ηλικίας της. Κι όσο τα χρόνια θα περνούν η Φωτεινή θα μεγαλώνει και θα αποκτά ιδεώδη και ιδανικά, τα οποία θα την εντάσσουν κι αυτή στον αγώνα για την λευτεριά της Μακεδονίας...

Τρίτη 3 Απριλίου 2018

Συζητώντας με τον συγγραφέα Θάνο Κονδύλη

      Με αφορμή την κυκλοφορία του νέου του βιβλίου ο συγγραφέας Θάνος Κονδύλης απαντά στο ερωτηματολόγιο των ΒιβλιοΑναφορών και μας μιλά, μεταξύ άλλων, για το «Τρεις φορές νύφη» που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ψυχογιός.
     Θα ήθελα να τον ευχαριστήσω θερμά που διέθεσε τον πολύτιμο χρόνο του ώστε να πραγματοποιηθεί η παρούσα συνέντευξη.
     Διαβάστε την κι εσείς και ελάτε λίγο πιο κοντά στο συγγραφέα κι άνθρωπο Θάνο Κονδύλη!



1. Από τις 8 Μαρτίου το νέο σας πόνημα, το  «Τρεις φορές νύφη», απέκτησε μια θέση στις προθήκες των βιβλιοπωλείων! Αφού σας ευχηθώ να είναι καλοτάξιδο, θα σας ζητήσω να μας το παρουσιάσετε με τον δικό σας μοναδικό τρόπο. 

Το καινούργιο μου βιβλίο είναι η ιστορία ενός νυφικού και μιας γυναίκας. Η ηρωίδα μου η Βίβιαν θα παντρευτεί τρεις φορές με αυτό. Μέσα από τα μάτια της ο αναγνώστης θα δει την ιστορία του νυφικού και της ίδιας, την ιστορία της Αθήνας και του Πειραιά στα τέλη του δέκατου ένατου αιώνα λίγο πριν ξεκινήσουν οι Ολυμπιακοί Αγώνες, αλλά και το Λονδίνο στις αρχές του 20ου αιώνα. Είναι μια διαρκής περιπέτεια τόσο της Βίβιαν όσο και του νυφικού της, ειδικά από τη στιγμή που οι δυο τους θα αποχωριστούν. Τότε θα ξεκινήσει ένας αγώνας για να ξανασμίξουν οι δυο τους. Είναι μία μοναδική ιστορία αγάπης κι έρωτα όχι μόνο ανάμεσα σε ανθρώπους αλλά και ανάμεσα στη Βίβιαν και στο νυφικό της που αποτελεί το Alter Ego της.

2. Ποιο ήταν το πρώτο ερέθισμα που έπλασε στο μυαλό σας την υπόθεση του νέου σας βιβλίου;

Είχα επισκεφτεί στην Κύπρο μία έκθεση νυφικών 19ου και αρχών του 20ου αιώνα. Όταν είδα ένα συγκεκριμένο νυφικό, ένιωσα κάτι να με συνταράσσει. Γύρω μου υπήρχαν δεκάδες άλλα νυφικά, αλλά αυτό ειδικά ήταν κάτι το πολύ ιδιαίτερο και το ξεχωριστό. Την ώρα που παρατηρούσα όλες τις λεπτομέρειες που είχε απάνω του νόμιζα ότι αυτό το νυφικό θα μου μιλούσε. Κι όταν αργότερα επέστρεψα στο σπίτι μου, κατάλαβα ότι κάτι έπρεπε να γράψω για αυτό το όμορφο έκθεμα. Έτσι σιγά-σιγά στους επόμενους μήνες γεννήθηκε η ιδέα.

3. Ποιος από τους ήρωες του νέου σας βιβλίου είναι ο αγαπημένος σας; Ποιος σας ταλαιπώρησε να τον αποτυπώσετε στο χαρτί; Και ποιος σας έκανε να κλάψετε μαζί του; 

Θα έλεγα ότι και στις τρεις υπό ερωτήσεις υπάρχει μόνο μία απάντηση. Είναι η κεντρική ηρωίδα μου η Βίβιαν, της οποίας η ζωή περιστρέφεται γύρω από το όμορφο νυφικό της. Ομολογώ ότι με ταλαιπώρησε και την ταλαιπώρησα εξίσου, για να καταγράψω όσο μπορούσα καλύτερα τον εσωτερικό της κόσμο. Αναπόφευκτα και τα δάκρυα στα μάτια μας δεν άργησαν να εμφανιστούν.

4. Διαβάζοντας ένα βιβλίο ψάχνω πάντα κάτω από τις λέξεις τα μηνύματα που ίσως θέλει ο συγγραφέας να μεταφέρει στους αναγνώστες του. Μπορείτε να μοιραστείτε μαζί μας ένα μήνυμα που οι κεντρικοί σας ήρωες θέλουν οπωσδήποτε εμείς οι αναγνώστες να το ''παραλάβουμε'';

Το βιβλίο που θα διαβάσετε είναι μεστό από νοήματα. Αλλά νομίζω ότι το κεντρικό νόημα που θα πρέπει να έχουμε στο μυαλό μας είναι ότι δεν θα πρέπει ως άνθρωποι να θεωρούμε τίποτα δεδομένο. Ούτε τους άλλους ανθρώπους, αλλά ούτε και τα αντικείμενα που έχουμε γύρω μας. Τα πάντα σε αυτή τη ζωή μεταβάλλονται, τα πάντα σε αυτή τη ζωή αλλάζουν και τίποτα δεν μένει ίδιο.

5. Ως αναγνώστης ποια επίθετα θα χρησιμοποιούσατε για να προσδιορίσετε το βιβλίο σας;